راهکارهای پیشنهادی
پیش از هر اقدامی با پزشک خود مشورت کنید و از انجام اقدامات خودسرانه اجتناب نمایید. باید توجه داشته باشید که در کاهش وزن، کنترل دو عامل اصلی‌ترین نقش را در کاهش وزن دارند: رژیم غذایی و فعالیت بدنی.
نکته اول: در گرفتن رژیم غذایی همواره به این نکته توجه داشته باشید که بدن شما مانند یک ماشین است که برای تامین انرژی مورد نیاز آن جهت انجام فعالیت، به سوخت نیاز دارد و غذایی که شما می‌خورید در واقع همان سوخت بدن است. بنابراین غذا را برای لذت خوردن مصرف نکنید بلکه در حدی که صرفا انرژی مورد نیاز بدن شما را تامین کند میل نمایید. در این مورد می‌توانید به یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی مراجعه نمایید.
نکته دوم: بدن شما روزها، هفته‌ها، ماه‌ها و حتی شاید سال‌ها فعالیت بدنی داشته و ورزش نمی‌کردید. بنابراین شروع فعالیت بدنی شما باید آرام و تدریجی باشد. نوع فعالیت‌های بدنی در افرادی که کمردرد، زانو درد و یا بیرون زدگی دیسک کمر دارند با افرادی که چنین شرایطی را ندارند متفاوت است. ورزش غیر اصولی و سنگین نه تنها سودمند نیست بلکه باعث تشدید درد و ناراحتی می‌شود. در مورد می‌توانید به یک متخصص طب ورزش مراجعه نمایید.
دارودرمانی برای افراد چاق یا دارای اضافه وزن
در انتخاب داروی مناسب کاهش وزن برای هر فرد، پزشکان باید تفاوت در اثربخشی، عوارض جانبی، احتیاط ها و هشدارهارا در نظر بگیرند. زیرا مصرف داروهای تأیید شده هم برای درمان طولانی مدت دارای عوارض می باشند. در نتیجه باید از ترکیبات داروهای کاهش وزن مورد تأیید FDA استفاده کرد و باید فقط به روشی که FDA تأیید کرده است استفاده شوند یا زمانی که اطلاعات کافی برای اطمینان از ایمنی، کارآیی و قضاوت آگاهانه در مورد نسبت مطلوب سود به خطر وجود داشته باشد باید از آنها استفاده کرد.
در طول مصرف این داروها شما باید تحت نظر پزشک‌تان باشید. همچنین در نظر داشته باشید که این داروها در همه افراد موثر واقع نمی‌شوند. اگر دارو موثر باشد، معمولا پس از 6 ماه میزان تاثیر آن در حد معینی ثابت باقی می‌ماند. ممکن است لازم باشد شما برای همیشه این داروها را مصرف کنید. هنگامی این قرص‌ها را قطع می‌کنید، احتمالا بیشتر وزنی را که از دست داده‌اید، دوباره به دست می آورید.
اورلیستات:
این دارو هضم و جذب چربی را در معده و روده شما مهار می‌کند. چربی جذب‌‌نشده از راه مدفوع خارج می‌شود. دوزمصرفی این دارو ۶۰تا۱۲۰میلی‌گرم سه‌بار در روز بوده که پس‌از مصرف غذای چرب استفاده می‌شود. ارلیستات نیز پس از یک سال مصرف 5 تا 10 درصد از وزن شما را کم می‌کند. عوارض جانبی این قرص شامل اجابت مزاج چرب و مکرر، فوریت در دفع مدفوع و گازدار شدن به همراه ترشح است. از آنجایی که اورلیستات جذب برخی از مواد مغذی را مهار می‌کند، مصرف مولتی‌ویتامین برای پیشگیری از نقصان‌های تغذیه‌ای لازم است. برای فردی که قصد لاغرشدن را داشته و خودش رژیم Low fat دارد باتوجه به عوارضی که این دارو دارد، مصرف آن توصیه نمی‌شود. مصرف این دارو در سندرم‌های سوءجذب گوارشی و بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود. معمولاً توصیه می‌شود درهنگام خواب یا با یک فاصله دوساعته از مصرف دارو، مولتی‌ویتامین حاوی‌ویتامین محلول درچربی(A-K-D-E) مصرف گردد.
نالترکسون آهسته رهش/ بوپروپیون آهسته رهش:
بوپروپیون با مهار بازجذب مواد واسطهای عصبی پس از آزاد شدن توسط عصب، منجر به افزایش برای انتقال پیام ها به دیگر اعصاب می شود. این ترکیب برای بیماران چاق یا دارای اضافه وزن و مایل به از دست دادن وزن می باشند، ایمن و مؤثر است. اما باید تحت نظر پزشک شروع و خاتمه یاید.
از عوارض این دارو
تهوع، خشکی دهان، سردردیا سرگیجه اشاره کرد.
• لیراگلوتاید (ویکتوزا):
این دارو آنالوگ GLP-1 بوده و درافرادی‌که چاق هستند و همزمان دچار دیس‌لیپیدمی، فشارخون بالا یا دیابت هستند، می‌تواند گزینه مناسبی باشد. استفاده از این دارو حتما باید تحت نظر پزشک باشد. میزان مصرفی این دارو با 0.6 میلی‌گرم به‌صورت تزریق زیرجلدی آغازشده و دوز دارو هرهفته 0.6 میلی‌گرم افزایش‌یافته تا به حداکثر ۳میلی‌گرم برسد. در بارداری و شیردهی و افرادی که سابقه خانوادگی سرطان مدولاری‌تیروئید و سابقة مشکلات پانکراسی را دارند، توصیه نمی‌شود. تهوع، استفراغ، سردرد، سوءهاضمه و افزایش ضربان‌قلب از عوارض جانبی این دارو می‌باشد.
جراحی:
جراحی برای درمان چاقی شدید یا BMI بالای۴۰ و یا BMI بالای ۳۵ که بیماری طبی جدی نیز دارند درنظر گرفته می‌شود. عموماً این روش‌ها ۳۰تا۳۵درصد از وزن متوسط بدن را کاهش می‌دهند. به‌صورت کلی دو نوع جراحی برای درمان چاقی وجود دارد:
۱ـ محدودکننده: که مقدار غذای قابل نگهداری توسط معده را کم می‌کند، برای نمونه اسلیو معده.
۲ـ سوء‌جذبی: که محدودکننده است مانند عمل بای‌پس‌معده و میزان کاهش وزن بیشتری نسبت‌به روش اول دارد.
نتیجه‌گیری:
چاقی به‌عنوان یک عامل‌خطرساز برای سلامتی محسوب می‌گردد که به‌علت تغییر در روش زندگی و رفتارهای غذایی ناسالم ایجادشده و موجب افزایش خطر در برخی بیماری‌ها از جمله فشارخون و هایپرلیپیدمی و دیابت(سندروم متابولیک) می‌گردد. برای درمان و مدیریت چاقی درکنار مدیریت روش زندگی و فعالیت‌بدنی و رژیم‌غذایی، داروهای‌خاص و جراحی نیز وجود دارد که براساس تعدادی فاکتورهای‌خاص برای فرد درنظر‌گرفته می‌شود.